นิเวศน์ของ BIM ในกระบวนการทำงานเกิดขึ้นตั้งแต่ขั้นตอนการออกแบบ การก่อสร้าง การส่งมอบงานไปจนถึงการบริหารจัดการอาคารซึ่งมีพัฒนาการตามลักษณะของงานนั้นๆ ผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียหลายฝ่ายในวงจรการทำงานผ่านการร่วมมือประสานงานโดยใช้เทคโนโลยีบนฐานข้อมูลที่กระจัดกระจายและขาดระเบียบวิธีรวมถึงวินัยจากผู้ปฏิบัติงานย่อมเกิดข้อขัดแย้งระหว่างการทำงานที่เป็นคอขวดทำให้ไม่สามารถลำเลียงข้อมูลไปใช้งานได้อย่างที่คาดหวังบนความต้องการสูงเกินคาด เรื่องดังกล่าวย่อมมีผลต่อการดำเนินงานและกระทบต่อต้นทุนและความล้มเหลวในกระบวนการทำงาน
ความเห็นจากผู้ที่ผ่านงาน
จากการทดลองนำประเด็นเสนอในสื่อที่มีผู้ที่เป็นสมาชิกไม่มากนัก โดยตั้งหัวข้อ “ปัญหาที่เกิดขึ้นในการใช้ BIM คือการมุ่งในการใช้เทคโนโลยีมากกว่าเน้นไปที่กระบวนการทำงาน” มีผู้ที่กด Like ถึง 111 คนภายในเวลาหนึ่งอาทิตย์ขณะที่การเสนอบทความปกติมีผู้กด Like ไม่เกิน 50-60 คน และให้ความเห็นเป็นหัวข้อดังนี้
- ปัญหานั้นเกิดจากการเสนอคุณสมบัติที่เกินจริงของผู้ผลิต Software ที่มุ่งการตลาด
- เป็นแผนการตลาดให้มียอดขายมากขึ้น
- บางคนเข้าใจว่าต้องซื้อ Software แล้วระบบจะทำงานให้เองหมดเลย
- เห็นด้วยกับประเด็นนี้
- เป็นจุดอ่อนอันหนึ่งของการใช้งาน
- ทำงานแบบไม่มีที่มาที่ไป จบแบบไม่รู้เรื่อง ทำงานแบบ Copy-Paste ชอบของฟรี
ถึงแม้ว่าจะเป็นความเห็นที่มีปริมาณไม่มากพอที่จะอ้างเป็นสถิติได้แต่การทดลองสอบถามความเห็นด้านลบของการใช้ BIM ทำให้มองเห็นบางสิ่งที่เกิดขึ้นในวงการทำงานในปัจจุบันเชื่อว่าผู้ที่ให้ความเห็นได้ผ่านประสบการณ์บางอย่างที่ทับซ้อนบนกระบวนการทำงานที่ไม่สามารถแก้ไขหรือหาข้อยุติได้
ทบทวนสิ่งที่เกิดขึ้น
เมื่อทุกสิ่งที่เป็นสภาพแวดล้อมถูกกำหนดให้ทำงานบนพัฒนาการใหม่จึงหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่ต้องเข้าไปมีส่วนร่วมกับมัน
นายบิลเกท เคยบอกไว้ว่า “ถ้าต้องการทำงานให้มีประสิทธิภาพด้วยเทคโนโลยี ก็ต้องใช้เทคโนโลยีให้เกิดประสิทธิภาพ” แต่มีใครบอกไหมว่าจะใช้อย่างไรให้ได้ผลต่อเมื่อสร้างประสบการณ์ด้วยตัวเอง จะลองแยกแยะประเด็นที่เกิดขึ้นดังนี้
- ปัญหาการใช้ BIM ถือว่าเกิดขึ้นจริงจากคำบอกเล่าของผู้เคยผ่านงานหรือผู้ที่ Comment ไม่มีผู้ใดคัดค้าน
- การดำเนินงานด้วยกระบวนการทำงานมีความสำคัญมากกว่าการใช้เทคโนโลยี
- การใช้เทคโนโลยีให้สนองกระบวนการทำงานมากกว่าการทำงานตามเทคโนโลยีเป็นตัวกำหนด
- ความเข้าใจเรื่อง BIM ถูกการตลาดทำให้แนวคิดผิดเพี้ยนซึ่งเป็นผลร้ายต่อวงการ
- การแสวงหาความแท้จริงของกระบวนการทำงานด้วย BIM จะเกิดไม่ได้ถ้าความเข้าใจไม่ถูกต้อง
- ทิศทางในการดำเนินงานยังมีเงามืดปิดบังทำให้เดินหลงทาง
- ประสบการณ์ที่ผ่านมายังไม่ใช่วิธีทำงานที่ดีเสมอไป
เพียงประเด็นเล็กๆ ในการใช้ BIM นำไปสู่ประเด็นใหญ่ในอนาคตการทำงาน การย้อนกลับมาทบทวนทำให้มองเห็นบางอย่างที่อธิบายปรากฏการณ์นั้นเพื่อกำหนดทิศทางที่ถูกต้องต่อไป
เดินหน้าต่อไป
เราอยู่ระหว่าการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 ที่ไม่สามารถถอยกลับไปปสู่ที่เดิม การเปลี่ยนแปลงถูกซึมลึกจนล้มเลิกไม่ได้ ปัญหาการใช้ BIM กับกระบวนการทำงานเกิดขึ้นจากการต่อสู้ระหว่างระบบดั้งเดิมและระบบใหม่อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ซึ่งมีผลกระทบอย่างที่เห็น การยกระดับการทำงานด้วย BIM ต้องการประเด็นต่อไปนี้
- ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในสภาพที่เป็นอยู่กับกระบวนการทำงานใหม่ที่ฝังลงในองค์กร
- ความเข้าใจพื้นฐานการทำงานกับ Software และโครงสร้างของมัน
- ต้องเข้าใจการทำงาน Coordination บนกระบวนการทำงานอย่างถูกต้องด้วย BIM software
- ต้องประเมินได้ว่าทำอย่างไรประหยัดเวลามากกว่าวนเวียนอยู่กับเทคโนโลยี
- ต้องใช้การสนับสนุนทั้งภายนอกและภายในเพื่อยกระดับความรู้
พัฒนาการทำงาน BIM ด้วยกระบวนการทำงานเพื่อให้เทคโนโลยีให้รับใช้การทำงานอย่างถูกต้องจะถูกพัฒนาขึ้นจากระเบียบวิธีที่มีมาตรฐานอ้างอิงที่ทุกฝ่ายรับรอง ความสับสนที่เกิดขึ้นมาจากการกำหนดขึ้นตามความเข้าใจของตัวเองมากกว่าความเข้าใจในกระบวนการให้ทุกฝ่ายร่วมงานได้ วัฒนธรรมการทำงานในยุคใหม่เกิดได้จากการร่วมมือบนแนวคิดที่ไม่คับแคบบนความไว้วางใจซึ่งกันและกันกับผู้ร่วมงานที่มีชีวทัศน์และวินัยด้วยปัญญา
ทรงพล ยมนาค
Songphol Yomnak